اصول و مفاهیم توسعه شهری پایدار از دیدگاهی پدیدار شناختی

رویکردهای نوین شهرسازی از جمله  »برنامه ریزی اجتماعی « و »برنامه ریزی غیر اقلیدسی « در کنار جدیدترین تئوری­های ارائه شده از جمله » تئوری انتقادی »، « تئوری پدیدار شناسی »، « تئوری اخلاقی » و »تئوری توسعه پایدار » همگی مؤید ضرورت نگرشی نوین به جهان هستی، انسان­ها، محیط و بالمآل معماری و شهرسازی هستند. علیرغم تفاوت­هایی در اصول و روش­ها، می­توان توجه به مواردی چون اصول اخلاقی در مقابل منافع، اجتماع در مقابل فرد و کیفیت در مقابل کمیت را از اصول مشترک کلیه دیدگاه­های فوق دانست. لذا به نظر می­رسد که تحقق توسعه پایدار محلات و شهر، مستلزم چرخشی بنیادین در محتوا و رویه شهرسازی معاصر باشد. مقاله حاضر در پی بررسی و تحلیل اصول و مفاهیم توسعه پایدار شهری از منظری پدیدار شناختی است. از این رو با تکیه بر روشی توصیفی/ تحلیلی و با استفاده از تکنیک »مطالعات کتابخانها ی «، اصول پایها ی توسعه پایدار در بستر مفاهیم پایه­ای پدیدارشناسی چون  »بازگشت به خود اشیاء »، « سکنی گزینی »، « فضای زیسته »، « حس مکان »، « معنی « و ... مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از مهمترین نتایج این مطالعه می­توان به ضرورت توجه به حیات انسانی به عنوان شبکه­ای تودرتو، ظریف و پیچیده از ارتباط­های واقعی و سمبولیک و شناخت این شبکه روابط با تکیه بر پارادایم­های تحقیق کمّی و کیفی، اجتناب از تلقی »فضا « به عنوان یک فضای صرفاً هندسی، مقاومت در مقابل بهینه سازی و توجه به مطلوبیت، انسانیت و اداره پذیری اندازه­های کوچک و در عین حال متمرکز به جای رشد لجام گسیخته، ارتقاء شیوه­های » تصمیم سازی « در سطوح گوناگون برنامه ریزی از طریق توجه به روابط انسان و محیط به شیوه­ها ی دیالکتیکی و مشروعیت بخشیدن به حضور و مشارکت مردم در طرح­های شهری اشاره نمود.